Trẻ 0-5 tuổi có cần xem các sản phẩm màn hình điện tử không?

(Sửa đổi nội dung vào tháng 03/2018)

Các sản phẩm màn hình điện tử đang trở nên phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, bao gồm vô tuyến, đĩa DVD, trò chơi điện tử, máy vi tính, điện thoại thông minh và máy tính bảng, v.v. Các khảo sát do Bộ Y Tế Hồng Kông tiến hành cho thấy các bậc cha mẹ đã bắt đầu cho phép con nhỏ dưới một tuổi tiếp xúc với những sản phẩm này. Cho dù sử dụng các sản phẩm này cho mục đích giải trí hay học tập, các bậc cha mẹ đều có thể nghĩ rằng càng sớm tiếp xúc với các sản phẩm màn hình điện tử thì con của họ càng sẵn sàng học tập trong tương lai.

Ảnh hưởng của các sản phẩm màn hình điện tử

Mặc dù trẻ nhỏ có thể học hỏi rất nhanh nhưng vẫn chưa có nghiên cứu nào cho thấy những tác dụng lâu dài trong hoạt động học tập đối với các em bé và trẻ mẫu giáo sử dụng các sản phẩm màn hình. Các nghiên cứu quốc tế đã xác nhận rằng các hoạt động được gọi là “thời gian sử dụng thiết bị màn hình” này chủ yếu không vận động và nếu có quá nhiều hoạt động sử dụng thiết bị màn hình sẽ gây ra tác động tiêu cực đến trẻ em. Những tác động này bao gồm:

  • Chiếm thời gian của các hoạt động thể chất, dẫn đến thừa cân
  • Ảnh hưởng đến sự phát triển của xương và thị giác
  • Ảnh hưởng đến sự phát triển kỹ năng vận động và phát triển ngôn ngữ
  • Hình thánh thói quen ăn uống không lành mạnh
  • Bắt chước hành vi không phù hợp, bao gồm cả hành vi bạo lực
  • Ảnh hưởng đến giấc ngủ, khả năng tập trung, các kỹ năng xã giao và giao tiếp

Thời gian quan trọng nhất để phát triển

Thời gian quan trọng nhất để phát triển đối với trẻ nhỏ là trước khi lên sáu tuổi, cụ thể là từ khi mới sinh đến khi lên hai tuổi. Trẻ dành khoảng 40 đến 60% thời gian ban ngày để ngủ. Chắc chắn là trẻ cần sử dụng thời gian còn lại trong ngày cho thời gian cha mẹ hoàn toàn tập trung cho trẻ để trò chuyện và vui chơi với cha mẹ, tham gia các hoạt động thể chất và khám phá tự do để nâng cao sức khỏe và sự phát triển toàn diện. Những hoạt động chất lượng này đặc biệt quan trọng đối với việc học tập, tư duy và hòa nhập xã hội sau này.

Lời khuyên

  • Trẻ cần nhiều thời gian tương tác giữa cha mẹ và con cái trước tuổi lên hai. Tránh để trẻ tiếp xúc với bất kỳ sản phẩm màn hình điện tử nào trừ khi trò chuyện qua video dưới sự hướng dẫn của quý vị. Nếu quý vị nghĩ rằng việc tiến hành hoạt động trên màn hình cụ thể có thể có lợi cho việc học tập và sự phát triển của trẻ, phải luôn giám sát, hướng dẫn và đặt ra giới hạn cho trẻ.
  • Đối với trẻ từ hai đến năm tuổi, tổng thời gian xem vô tuyến hoặc sử dụng máy vi tính, máy tính bảng hoặc điện thoại thông minh hàng ngày nên được giới hạn trong vòng một giờ. Các hoạt động trên màn hình nên mang tính tương tác, giáo dục và có sự hướng dẫn của quý vị.
  • Làm gương cho con và cắt giảm thời gian sử dụng thiết bị màn hình.
  • Người lớn nên giữ các sản phẩm màn hình điện tử để tránh trẻ dễ dàng truy cập.
  • Không bật sản phẩm màn hình thường xuyên để ảnh hưởng đến việc trẻ tham gia các hoạt động khác. Tắt mọi thiết bị màn hình điện tử trong giờ ăn để tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi giữa các thành viên trong gia đình.
  • Hình thành hoạt động vỗ về thường lệ khoảng một giờ trước giờ đi ngủ bằng các hoạt động thư giãn thay vì hoạt động trên màn hình. Không đặt bất kỳ sản phẩm màn hình điện tử nào trong phòng ngủ vì các sản phẩm này sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ
  • Đặt ra các quy tắc và hình phạt để quản lý thời gian sử dụng thiết bị màn hình của con. Hãy nhất quán trong việc thực hiện
  • Tránh thưởng cho con thêm thời gian sử dụng thiết bị màn hình hoặc phạt con bằng cách cắt giảm thời gian này
  • Chọn nội dung phù hợp cho hoạt động trên màn hình một cách cẩn thận theo độ tuổi của con. Tránh các chương trình và ứng dụng có nhiều âm thanh và hình ảnh khiến trẻ mất tập trung vào nội dung
  • Khi con đang tham gia hoạt động trên màn hình điện tử:
    • Giám sát trẻ để trò chuyện về nội dung và hướng dẫn trẻ để đạt được mục đích giáo dục của sản phẩm
    • Đảm bảo trẻ giữ tư thế và khoảng cách phù hợp
    • Thi thoảng nghỉ giải lao. Nhìn những đồ vật ở xa để thả lỏng cơ mắt. Thường xuyên thay đổi tư thế để thả lỏng cơ ở các bộ phận khác nhau của cơ thể
  • Quý vị có thể thu hút trẻ tham gia các hoạt động khác nếu trẻ yêu cầu các hoạt động trên màn hình. Cố gắng tận dụng thời gia hoàn toàn tập trung cho trẻ thay thế thời gian sử dụng thiết bị màn hình. Trò chuyện, đọc sách, vui chơi và thực hiện các hoạt động thể chất cùng trẻ có thể tạo điều kiện thuận lợi hơn cho sự phát triển trí tuệ, ngôn ngữ, vận động và cảm xúc của trẻ. Nếu quý vị muốn có thêm thông tin về cách nuôi dạy con cái, vui lòng tìm trên trang web sau: http://s.fhs.gov.hk/da3ph

Giúp trẻ cai “thiết bị xoa dịu bằng điện tử”

Nếu trẻ đã hình thành thói quen xem điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng, có thể trẻ sẽ than van và khóc lóc khi quý vị từ chối mong muốn thực hiện các hoạt động trên màn hình của trẻ. Những tình huống như vậy có thể xảy ra trên bàn ăn hoặc khi ra ngoài chơi. Quý vị có thể lo lắng trẻ sẽ không ăn hoặc gây rối nơi công cộng và tiếp tục cho trẻ thực hiện hoạt động trên màn hình, với hy vọng là điều đó có thể xoa dịu trẻ như thiết bị xoa dịu khi trẻ còn là em bé.

Trên thực tế, việc xem hoặc chơi với bất kỳ sản phẩm màn hình điện tử nào sẽ khiến trẻ không tập trung vào đồ ăn, triệt tiêu động lực học cách tự xúc ăn ở trẻ, khiến trẻ phụ thuộc vào việc được đút ăn và ăn quá nhiều hoặc quá ít. Thêm vào đó, sử dụng những sản phẩm này để xoa dịu trẻ có thể khích lệ và kéo dài những hành vi không phù hợp của trẻ như than van hay không chịu ăn. Có những chiếc lược kiểm soát hiệu quả đối với các hành vi có vấn đề, bao gồm ngó lơ trẻ theo kế hoạch cho đến khi trẻ dừng hành vi có vấn đề hoặc để trẻ bình tĩnh lại trong một khoảng thời gian ngắn và thu hút trẻ tham gia các hoạt động khác để thay thế thời gian sử dụng thiết bị màn hình. Việc duy trì thời gian và địa điểm “không sử dụng thiết bị màn hình” nhất định cho trẻ và gia đình sẽ củng cố lối sống lành mạnh.

Quý vị có thể tham khảo các tờ thông tin

Để hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, quý vị có thể xem thông tin chi tiết trong các cuốn sách nhỏ “Ăn Uống Lành Mạnh cho Trẻ 6-24 Tháng Tuổi (2) & (3)’

Nếu vẫn gặp khó khăn trong việc xử lý hành vi của con, quý vị có thể liên hệ với chuyên gia chăm sóc sức khỏe tại các Trung Tâm Chăm Sóc Sức Khỏe Bà Mẹ và Trẻ Em (Maternal and Child Health Centre, MCHC). Chúng tôi sẽ hướng dẫn và tổ chức hội thảo về nuôi dạy con cái hoặc Chương Trình Nuôi Dạy Con Cái Tích Cực cho phù hợp.

Để biết thêm thông tin về sức khỏe và video về việc sử dụng internet và các sản phẩm màn hình điện tử, quý vị có thể truy cập các liên kết dưới đây tới các trang web của Cơ Quan Chăm Sóc Sức Khỏe Học Sinh, Bộ Y Tế:

Chúng tôi tổ chức các cuộc hội thảo "Happy Parenting!" (Làm Cha Mẹ Tích Cực) và tờ thông tin dành cho các cha mẹ tương lai, cha mẹ của trẻ sơ sinh và trẻ mầm non. Vui lòng liên hệ với nhân viên y tế của chúng tôi để biết thông tin.