(Sửa đổi nội dung vào tháng 01 năm 2021)

• Vắt sữa mẹ giúp tôi có thể tiếp tục cho con bú khi tôi đi làm trở lại!
• Cho con bú sữa mẹ vắt ra giúp tôi biết được lượng sữa con tôi bú.
• Cho con bú sữa mẹ vắt ra giúp tiết kiệm thời gian hơn là cho bú trực tiếp!
• Đứa con sinh non của tôi quá yếu để bú trực tiếp. Tôi cần vắt sữa cho con uống.

Là một người mới làm mẹ, quý vị có thể chưa biết khi nào nên sử dụng máy hút sữa.

Quý vị cần chú ý đến những vấn đề gì khi sử dụng máy hút sữa?

Nếu quý vị muốn biết khi nào cần vắt sữa, quý vị có thể đọc Tình yêu bắt đầu từ việc cho con bú

Tập sách này tập trung vào hướng dẫn sử dụng máy hút sữa đúng cách.

Máy hút sữa hoạt động như thế nào

Máy hút sữa hút sữa mẹ bằng cách tạo ra áp lực âm trong phễu hút sữa. Cấu tạo cơ bản của máy hút sữa gồm 3 bộ phận có thể tháo rời.

1. Phễu hút sữa: Một cốc hình nón vừa với kích thước vú
2. Cần bóp: Tạo áp lực âm để hút sữa; có thể gắn trực tiếp vào phễu hút sữa hoặc qua ống.
3. Bình đựng sữa

Vui lòng lưu ý: Quý vị có thể vắt sữa bằng tay hoặc bằng máy hút sữa. Ngay cả khi quý vị muốn sử dụng máy hút sữa, quý vị cũng nên học cách vắt sữa bằng tay phòng khi cần.

Chọn máy hút sữa PHÙ HỢP

Có nhiều loại máy hút sữa khác nhau bán trên thị trường, bao gồm máy hút sữa thủ công, máy hút sữa chạy bằng điện và máy hút sữa chạy bằng pin. Cũng có loại máy hút sữa đơn và loại đôi. Loại đôi có thể hút sữa từ hai bên ngực cùng lúc. Mỗi loại lại có giá cả, chất lượng và hiệu quả khác nhau. Quý vị nên cân nhắc theo nhu cầu của mình và lựa chọn máy hút sữa phù hợp nhất với mình. Khi chọn máy hút sữa, hãy cân nhắc đến những vấn đề sau:

1. Sử dụng:
   • Máy hút sữa đôi chạy bằng điện phù hợp cho việc sử dụng đều đặn và thường xuyên.
   • Máy hút sữa chạy bằng pin phù hợp hơn cho các bà mẹ không thể sử dụng máy hút sữa tại một địa điểm cố định hoặc khi không có ổ cắm điện.
   • Mức tiếng ồn trong quá trình sử dụng cũng khác nhau.
2. Thiết kế hệ thống:

   Hệ thống mở	Hệ thống kín
   Hầu hết các loại máy hút sữa có bán trên thị trường thuộc loại này.	Hầu hết các loại máy hút sữa cho thuê thuộc loại này, như các loại được sử dụng tại các bệnh viện, Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em.
   Hệ thống có thể cho phép sữa mẹ tiếp xúc với và được giữ lại trong máy hút. Việc dùng chung máy hút sữa có thể gây lây nhiễm chéo giữa những người dùng.	Hệ thống có một màng chắn giữa sữa và máy hút, do đó có thể làm giảm nguy cơ nhiễm bẩn và lây nhiễm chéo.
   Chỉ phù hợp để sử dụng cá nhân.	Phù hợp cho nhiều người sử dụng. (Mỗi người dùng nên có bộ phụ kiện sạch riêng, bao gồm phễu hút sữa và ống.)

   Vui lòng tham khảo hướng dẫn sử dụng máy hút sữa để biết thông tin chi tiết.

3. Lựa chọn bộ phận:
   • Một số dòng máy có một bộ các kích thước phễu hút sữa.
   • Lựa chọn phụ kiện bền và dễ thay thế.

Vui lòng lưu ý: Dùng chung hoặc dùng máy hút sữa hệ thống mở đã qua sử dụng có các nguy cơ tiềm ẩn.

Cách lựa chọn máy hút sữa phù hợp để vừa với kích thước núm vú của quý vị

Đo đường kính núm vú và kích thước cổ phễu hút sữa; kích thước cổ phễu phải lớn hơn núm vú 3 đến 4 mm.

Tiến hành kiểm tra nhanh để xác định xem phễu hút sữa có vừa không:

1. Đặt phễu hút sữa đúng cách.
2. Điều chỉnh máy hút sữa đến lực hút tối đa mà không khiến quý vị bị đau hoặc không thoải mái.
3. Nếu phễu hút sữa được gắn đúng cách:
   • Phễu hút sữa hoàn toàn kín khít.
   • Núm vú không chạm vào thành cổ phễu khi hút.
   • Phần quầng vú không bị hoặc bị kéo rất ít vào phần cổ phễu.
   • Quý vị không cảm thấy đau.
   • Ngực quý vị sẽ dần mềm ra.

Phễu hút sữa quá lớn: phần quầng vú bị kéo quá nhiều vào cổ phễu trong quá trình hút sữa, làm giảm hiệu quả hút sữa.

Phễu hút sữa quá nhỏ: núm vú sẽ chạm vào thành cổ phễu trong quá trình hút sữa; quý vị có thể cảm thấy đau hoặc thậm chí chảy máu.

Các bước sử dụng máy hút sữa ĐÚNG CÁCH

1. Chuẩn bị: Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng máy hút sữa.
2. Các bước sử dụng máy hút sữa:
   1. Rửa tay trước khi hút sữa.
   2. Lắp phễu hút sữa, bình đựng sữa, ống và máy hút sữa sạch đúng cách.
   3. Kích thích phản xạ tiết sữa, vui lòng đọc Tình yêu bắt đầu từ việc cho con bú... 
   4. Chỉnh phễu hút sữa vào giữa núm vú của quý vị và ấn nhẹ để tạo độ kín khít.
   5. Bật máy hút sữa và bắt đầu từ cường độ thấp. Điều chỉnh cường độ từ từ cho đến khi sữa chảy ra mà không gây đau đớn.
   6. Vệ sinh phễu hút sữa và bất kỳ bộ phận nào đã tiếp xúc với sữa sau mỗi lần sử dụng. Làm theo phương pháp vệ sinh được khuyên dùng trong hướng dẫn sử dụng máy hút sữa.

Vui lòng lưu ý: Quý vị không nên cảm thấy đau khi hút sữa. Nếu quý vị cảm thấy đau, trước tiên hãy kiểm tra kích thước và vị trí của phễu hút sữa và lực hút được sử dụng. Nếu quý vị có thêm bất kỳ câu hỏi nào, vui lòng xin tư vấn từ chuyên gia chăm sóc sức khỏe.

Tần suất và thời gian hút sữa

Tần suất và thời gian hút sữa tùy thuộc vào mỗi bà mẹ. Nói chung:

• Trong 2 tuần đầu sau khi sinh con, nếu quý vị chỉ cho con uống sữa vắt ra thì phải hút sữa ít nhất 8 lần mỗi ngày, trong đó có ít nhất một lần vào ban đêm.
  • Sau 2 tuần hoặc khi nguồn sữa của quý vị đã ổn định, tần suất hút sữa
    có thể giảm xuống còn khoảng 6 lần mỗi ngày, tránh kéo dài thời gian
    giữa mỗi lần hút sữa quá 6 giờ. Tuy nhiên, tần suất có thể thay đổi theo
    độ tuổi của con quý vị và điều kiện cá nhân.
• Khi sử dụng máy hút sữa đơn, hãy chuyển sang bên ngực còn lại khi sữa
  chảy chậm. Liên tục đổi bên vài lần. Tổng thời gian hút sữa sẽ là khoảng 20 đến 30 phút.
• Khi sử dụng máy hút sữa đôi, thời gian hút sữa là khoảng 15 đến 20 phút. Nếu sữa chảy chậm, quý vị có thể mát xa ngực nhẹ nhàng.

Vui lòng lưu ý: Trong những ngày đầu, khi có ít sữa hoặc nếu sữa dừng chảy trong khi hút, quý vị có thể tạm dừng một lúc, mát xa ngực nhẹ nhàng và thử hút lại trong 1 đến 2 phút. Nếu vẫn không có sữa chảy ra, quý vị có thể dừng hút sữa. Quý vị cần tiếp tục hút sữa 3 giờ một lần và có thể kéo dài dần thời gian hút sữa trong mỗi lần hút.

Vệ sinh các bộ phận của máy hút sữa

Rửa (các) phễu hút sữa và các bộ phận khác ngay sau khi hút sữa. Rửa sạch độ nhớt trên (các) phễu hút sữa bằng dung dịch tẩy rửa và nước ấm, sau đó rửa bằng nước nóng ít nhất hai lần. Đặt các bộ phận sạch vào hộp đựng sạch có nắp đậy. Ngoài ra, khử trùng các bộ phận một lần mỗi ngày. Để biết thông tin chi tiết, vui lòng tham khảo tập sách sách Hướng dẫn cho trẻ bú bình.

Vui lòng lưu ý: Nếu con quý vị phải nhập viện hoặc nếu phải dùng chung các bộ phận của máy hút sữa thì quý vị phải khử trùng phễu hút sữa và các bộ phận khác sau mỗi lần hút sữa.

Những sai lầm thường gặp khi sử dụng máy hút sữa

Khi sữa của quý vị chưa “về” hoặc có ít sữa trong 2 ngày đầu, vắt sữa bằng tay thường hiệu quả hơn. Tuy nhiên, khi bầu ngực đầy sữa, sử dụng máy hút sữa sẽ tiết kiệm công sức và có khả năng sẽ hiệu quả hơn. Một số bà mẹ kết hợp cả hai phương pháp bằng cách đầu tiên sử dụng máy hút sữa cho đến khi ngực mềm ra, sau đó vắt sữa bằng tay.

Mỗi phương pháp lại có hiệu quả riêng!

Các Câu Hỏi Thường Gặp

Câu hỏi 1. Tại sao cần cho con bú trực tiếp khi việc hút sữa tiện lợi như vậy?

Trả lời: Lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ đối với cả bà mẹ và em bé không chỉ giới hạn ở các thành phần của sữa mẹ:

• Bú mẹ giúp trẻ chủ động trong việc bú. Nhờ đó, có thể tránh cho trẻ bú quá nhiều và giảm nguy cơ béo phì và tiểu đường.
• Tiếp xúc da thịt và giao tiếp thân mật khi cho con bú có thể gắn kết tình mẫu tử hơn. Đồng thời, cũng giúp phát triển trí não, các kỹ năng cảm xúc và xã hội cho bé.
• Bú mẹ giúp phát triển cơ hàm, lưỡi và cơ mặt của trẻ.
• Khi quý vị bị tắc sữa hoặc viêm vú (nhiễm trùng vú), cho con bú đúng cách là cách tốt nhất để điều trị tắc sữa.
• Cho con bú bình làm tăng nguy cơ viêm tai giữa.

Câu hỏi 2. Đâu là cách nuôi con bằng sữa mẹ hiệu quả hơn, cho con bú mẹ hay hút sữa?

Trả lời: Còn tùy. Hiệu quả hút sữa phụ thuộc vào khả năng bú của trẻ và phương pháp hút sữa có đúng không hoặc kỹ năng hút sữa của người mẹ; cách nào cũng có thể có hiệu quả. Nếu con quý vị không bú tốt, quý vị có thể sử dụng máy hút sữa như biện pháp tạm thời để tăng khả năng tiết sữa trong khi xin tư vấn từ chuyên gia. Khi khả năng bú của trẻ được cải thiện, quý vị có thể giảm dần việc hút sữa.

Câu hỏi 3. Tôi có nên “hút hết” sữa bằng máy hút sữa ngay sau khi cho con bú không?

Trả lời: Nếu con quý vị bú tốt, lượng sữa tiết ra sẽ ở mức tối ưu. Hút sữa ngay sau khi cho con bú có thể kích thích quá mức quá trình tiết sữa, dẫn đến tăng nguy cơ làm căng bầu ngực, tắc sữa và các vấn đề khác. Không cần thiết phải hút sữa thêm, trừ khi trẻ không bú tốt. Nếu quý vị không biết con mình có bú tốt hay không, quý vị có thể đọc Tình yêu bắt đầu từ việc cho con bú... và xin hỗ trợ từ Trung tâm Chăm sóc Sức khỏe Bà mẹ và Trẻ em hoặc các chuyên gia chăm sóc sức khỏe khác. Trên thực tế, ngực của quý vị sẽ liên tục tiết sữa, do đó không thể có khả năng “hút hết” sữa!

Xem video: http://s.fhs.gov.hk/m2ypj

Câu hỏi 4. Ngực tôi căng sữa nhanh chóng sau khi tôi vừa cho con bú. Tôi có nên hút sữa ra để bớt khó chịu không?

Trả lời: Thông thường, quý vị sẽ cảm thấy căng tức ở ngực khi đến giờ cho con bú. Nếu ngực của quý vị căng sữa ngay sau khi cho con bú, điều đó có thể có nghĩa là quý vị có quá nhiều sữa. Quý vị có thể vắt một lượng sữa nhỏ ra để bớt khó chịu nhưng quý vị nên xin lời khuyên từ chuyên gia chăm sóc sức khỏe để kiểm soát tình trạng tiết quá nhiều sữa.

Tình trạng tiết quá nhiều sữa còn có các đặc điểm khác:

• Ngực căng sữa khiến trẻ khó ngậm ti
• Con quý vị có thể bị sặc khi ngậm ti vì sữa chảy ra quá nhanh
• Con quý vị có thể đi phân lỏng
• Quý vị có thể bị tắc sữa nhiều lần

Câu hỏi 5. Một số bà mẹ muốn tự thúc đẩy tiết nhiều sữa hơn để bằng với lượng sữa của những bà mẹ khác, hiện tượng này được gọi là “chạy đua sữa”. Điều này có cần thiết không?

Trả lời: Lượng sữa phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu của con quý vị. Quý vị nên xem con quý vị đã ăn đủ no chưa dựa trên các dấu hiệu hài lòng của trẻ sau khi bú, đi đại tiện, tiểu tiện và tình trạng tăng cân.

Một số bà mẹ cho rằng họ không tiết đủ sữa vì lượng sữa vắt ra ít hơn những bà mẹ khác hoặc ít hơn lượng sữa được khuyên dùng ghi trên nhãn sữa công thức. Họ có thể nghĩ mình “không đủ sữa” và bắt đầu lo lắng về việc cần tiết nhiều sữa hơn. Trong thực tế, cả chất lượng và số lượng sữa mẹ đều thay đổi theo nhu cầu của con quý vị ở các giai đoạn khác nhau. Quý vị không nên tùy tiện tăng tần suất hoặc thời gian hút sữa.

Nếu quý vị nghi ngờ mình không tiết đủ sữa, quý vị nên xin hỗ trợ từ một chuyên gia chăm sóc sức khỏe.

Câu hỏi 6. Con tôi có thể uống 3 ounce sữa mỗi lần bú nhưng tôi chỉ có thể hút ra 2 ounce sữa mỗi lần. Tôi có tiết đủ sữa không?

Trả lời: Lượng sữa vắt ra mỗi lần tùy thuộc vào nhiều yếu tố và không nhất thiết bằng với lượng sữa con quý vị cần mỗi lần bú. Ngoài ra, nếu con quý vị bú bình, lượng sữa có xu hướng nhiều hơn mức cần thiết. Nếu quý vị nghi ngờ mình không tiết đủ sữa, quý vị nên xin hỗ trợ từ một chuyên gia chăm sóc sức khỏe.

Câu hỏi 7. Tôi có thể hút được nhiều sữa hơn nếu tôi kéo dài thời gian mỗi lần hút sữa thành 60 phút trở lên để tôi có thể giảm tần suất hút sữa không?

Trả lời: Phần lớn lượng sữa mẹ được hút trong 8 đến 10 phút hút đầu tiên. Việc kéo dài thời gian hút không làm tăng đáng kể lượng sữa. Trên thực tế, hút thường xuyên sẽ hiệu quả hơn trong việc kích thích tiết sữa.

Câu hỏi 8. Có thể hút được nhiều sữa hơn nếu tôi ấn lên ngực khi hút không?

Trả lời: Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc ấn một lực phù hợp lên ngực sẽ làm tăng lượng tiết sữa ở một số bà mẹ. Tuy nhiên, nếu ấn lực quá mức hoặc ấn quá mạnh cạnh của phễu hút sữa lên ngực, sẽ có thể dẫn đến tắc sữa và thậm chí làm tổn thương mô vú. Nếu sữa chảy đều trong quá trình hút, quý vị có thể thư giãn và không cần ấn lên ngực.

Câu hỏi 9. Ngực tôi căng đầy hoặc căng sữa nhưng không hút được sữa. Tại sao vậy?

Trả lời: Đầu tiên, quý vị nên kiểm tra xem các bộ phận của máy hút sữa có được gắn đúng cách không. Nếu quý vị lo lắng, cảm thấy cơ thể không thoải mái hoặc đau, phản xạ tiết sữa có thể bị kìm hãm và cản trở sữa chảy ra. Hãy cố thư giãn và thực hành “Chuẩn bị trước khi cho con bú” (xem Tình yêu bắt đầu từ việc cho con bú...) hoặc uống thuốc giảm đau nếu cần. Quý vị cũng có thể thử vắt sữa bằng tay hoặc hút sữa từ bên ngực còn lại khi đang cho con bú.

Vui lòng lưu ý: Ngực căng sữa liên tục có thể dẫn đến viêm vú. Nếu tình trạng này kéo dài hơn 24 giờ, hãy xin hỗ trợ ngay từ một chuyên gia chăm sóc sức khỏe.

Câu hỏi 10. Tôi có thể tự thay đổi máy hút sữa đơn thành máy hút sữa đôi không?

Trả lời: Điều này có thể gây ra những nguy cơ tiềm ẩn vì máy hút sữa có thể không hoạt động tốt nếu được gắn không đúng cách với ống và phễu hút sữa.