(Sửa đổi nội dung vào Tháng 01 năm 2020)

Kén ăn là tình trạng thường gặp ở trẻ mới biết đi và trẻ mẫu giáo. Một số trẻ từ chối ăn một vài loại thực phẩm cụ thể hoặc chỉ sẵn sàng ăn một số loại thực phẩm. Tuy nhiên, hầu hết các trẻ đều sẽ chấm dứt vấn đề này và cuối cùng sẽ học cách ăn các loại thực phẩm đa dạng.

Tại sao trẻ nhỏ kén ăn?

• Trẻ nhỏ đòi hỏi phải được tự đưa ra lựa chọn vì mong muốn tự chủ của trẻ ngày càng cao;
• So với trẻ sơ sinh thì trẻ ở độ tuổi mẫu giáo ít sẵn sàng chấp nhận thức ăn mới và thử các loại rau củ; Chúng có thể cần tiếp xúc nhiều lần trước khi cắn miếng đầu tiên;
• Một số trẻ nhạy cảm với một số cấu trúc hoặc hương vị của thức ăn. Chúng có thể từ chối các loại món ăn có cấu trúc và chỉ thích ăn các món ăn xay nhuyễn hoặc mềm; hoặc từ chối các món ăn có hương vị đậm đà;
• Một số trẻ có thể ít trải nghiệm nhiều loại thực phẩm;
• Khi trẻ được uống quá nhiều sữa hoặc ăn các loại đồ ăn vặt khác, trẻ sẽ không có cảm giác ngon miệng trong bữa ăn của mình.

Tôi có thể làm gì với đứa con kén ăn của mình?

Khi là bố mẹ, có một số việc quý vị có thể làm để giúp chính quý vị và trẻ mới biết đi có thể cùng nhau thưởng thức đồ ăn. Hãy nhớ rằng, thường thì điều này sẽ không thể hiệu quả với một chiến lược duy nhất.

• Cung cấp bữa sáng, bữa trưa và bữa tối và 2 đến 3 bữa ăn nhẹ vào các giờ thường lệ. Tách các bữa ăn chính và bữa ăn nhẹ 2 đến 3 tiếng.
• Dành 10 đến 15 phút để trẻ chuẩn bị trước giờ ăn. Yêu cầu trẻ hoàn thành hoạt động mà trẻ đang thực hiện và dọn dẹp.
• Cung cấp cho trẻ các lựa chọn trong bữa ăn:
  • Cho trẻ ăn một món ăn mới hoặc món ăn được trẻ ít ưa thích hơn trong một số các món ăn quen thuộc hoặc được chấp nhận. Quý vị sẽ không phải chịu áp lực nếu trẻ từ chối món ăn mới vì trẻ có thể ăn những món ăn quen thuộc.
  • Đi mua sắm cùng với trẻ. Cho phép trẻ lựa chọn thực phẩm cho mình trong một vài loại thực phẩm thích hợp. Ví dụ: "Con muốn ăn gì cho bữa tối, bông cải xanh, rau bina hay bí ngô?”
  • Cho phép trẻ tham gia chuẩn bị bữa ăn, ví dụ: rửa rau, khuấy thức ăn và dọn bàn ăn. Điều này sẽ làm cho bữa ăn trở nên thú vị hơn và khơi dậy sự mong chờ của trẻ.
  • Các món ăn và thực phẩm nhiều màu sắc được cắt thành hình dễ thương và hài hước sẽ trở nên hấp dẫn hơn và kích thích cảm giác thèm ăn.
  • Nước xốt chấm có tác dụng hiệu quả trong việc khuyến khích trẻ ăn rau củ. Cho trẻ ăn các loại rau củ với các loại nước xốt chấm tốt cho sức khỏe làm tại nhà, ví dụ cà chua xay nhuyễn, xốt chấm đậu gà, trái cây xay nhuyễn hoặc sữa chua.
  • Chế biến thức ăn với các phương pháp khác nhau và tạo thành các cấu trúc mà trẻ có thể chấp nhận. Ví dụ, cho trẻ ăn sữa trứng hoặc trứng chiên thay vì trứng luộc kỹ; thử cho trẻ ăn món rau xào giòn thay vì rau củ hấp mềm.
  • Việc cho trẻ ăn thử các loại thực phẩm mới cần có thời gian và sự kiên nhẫn. Cho trẻ ăn một món nhiều lần, có thể lên đến 10 đến 15 lần, và hãy chuẩn bị tinh thần rằng trẻ có thể nhổ ra trước khi trẻ chấp nhận.
  • Ăn cùng với trẻ và mời trẻ nếm thử các loại món ăn nhưng không ép buộc trẻ. Hãy để trẻ khám phá theo những cách mà trẻ thích.
• Vào giờ ăn:
  • Ngồi cùng trẻ tại bàn ăn và ăn cùng trẻ. Hãy để trẻ tự ăn. Nếu trẻ thích ăn bằng tay, đừng nhất định cho rằng trẻ phải dùng thìa. Một khi đã thành thục, trẻ sẽ ăn bằng thìa.
  • Loại bỏ các yếu tố gây xao nhãng như đồ chơi, TV và các thiết bị điện tử trong giờ ăn. Cố gắng biến giờ ăn trở thành khoảng thời gian trò chuyện vui vẻ và thư giãn.
  • Cho trẻ ăn theo phần nhỏ. Chỉ cho thêm đồ ăn nếu trẻ muốn ăn thêm. Một phần ăn quá nhiều sẽ gây căng thẳng cho trẻ.
  • Quý vị có thể nói về màu sắc của món ăn nhưng không được đưa ra nhận xét tiêu cực về món ăn.
  • Khen ngợi trẻ bằng cách mô tả những việc trẻ làm tốt. Trẻ cần được công nhận để học được rằng việc trẻ làm là đúng hoặc phù hợp.
  • Thưởng cho trẻ những món quà nhỏ không phải là thức ăn khi trẻ ăn các loại thực phẩm hoặc rau củ được trẻ ít ưa thích hơn, ví dụ: nhãn dán hoạt hình mà trẻ thích.
  • Không thưởng cho trẻ món tráng miệng hoặc đồ ăn nhẹ chế biến, ví dụ: khoai tây chiên hoặc sô cô la.
  • Không tranh luận, la mắng hoặc phạt trẻ vì trẻ không ăn. Điều này có thể dẫn đến nhiều vấn đề về ăn uống hơn.
  • Hầu hết các trẻ ăn đủ lượng thức ăn trong vòng 15 đến 20 phút trong một bữa ăn. Trẻ sẽ không tập trung chú ý nếu bữa ăn kéo dài. Hãy để trẻ rời khỏi bàn khi quý vị quan sát thấy rằng trẻ đã no.
  • Đặt ra quy tắc hợp lý trong giờ ăn với trẻ liên quan đến việc hoàn thành một bữa ăn trong vòng 30 phút hoặc lâu hơn. Lấy thức ăn đi nếu hết thời gian.
  • Tránh cho trẻ uống sữa hoặc các thực phẩm ưa thích khác ngay lập tức nếu trẻ ăn rất ít trong bữa ăn của mình. Điều đó chỉ đơn giản cho trẻ biết bữa ăn đó không phù hợp với trẻ. Thay vào đó quý vị có thể cho trẻ ăn bữa ăn nhẹ tiếp theo sớm hơn so với lịch.

Trẻ cần thời gian để học cách chấp nhận các món ăn mới hoặc không ưa thích. Cha mẹ và người chăm sóc cần kiên nhẫn và nhất quán trong hành động để giúp những trẻ kén ăn cải thiện tình trạng.

Liệu con tôi có bị thiếu chất dinh dưỡng không?

• Con quý vị sẽ không bị thiếu chất dinh dưỡng nếu trẻ từ chối một vài loại thực phẩm. Trẻ sẽ hấp thụ được các chất dinh dưỡng từ các thực phẩm khác mà trẻ ăn.
• Nếu quý vị lo lắng rằng việc kén ăn làm ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ, hãy cân nhắc đến việc ghi chép lại các loại thực phẩm và số lượng mà trẻ ăn trong một tuần. Hãy nhớ rằng mỗi lượng thức ăn dù nhỏ đều mang lại hiệu quả. Hãy xem xét những điều sau:
  • Trẻ có được cung cấp nhiều loại thực phẩm đa dạng không? Trẻ đã ăn những loại thực phẩm và nhóm thực phẩm nào trong một tuần? Trẻ có uống quá nhiều sữa không? Trẻ có ăn quá thường xuyên không? Trẻ có ăn quá nhiều đồ ăn vặt, bánh kẹo hoặc khoai tây chiên không?
  • Nếu trẻ tiêu thụ các loại thực phẩm từ tất cả 5 nhóm thực phẩm – ngũ cốc, rau củ, trái cây, thịt hoặc cá và trứng, sữa hoặc các sản phẩm từ sữa trong một tuần, dinh dưỡng của trẻ sẽ cân bằng trong một tuần.
  • Xin tư vấn từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng nếu con quý vị liên tục từ chối thực phẩm thuộc một nhóm thực phẩm cụ thể vì tình trạng dinh dưỡng của trẻ có thể bị tổn hại.
• Nếu con quý vị khỏe mạnh và phát triển tốt, quý vị không cần phải lo lắng. Hãy tiếp tục cung cấp cho trẻ đa dạng các loại thực phẩm, ăn với trẻ và tạo bữa ăn thư giãn và thú vị. Sở thích của trẻ sẽ mở rộng khi trẻ lớn lên.

Con tôi không ăn rau lá xanh. Liệu việc trộn rau lá xanh vào thức ăn trẻ thích có hiệu quả không?

Điều này có thể hiệu quả đối với một số trẻ em. Thông thường, trẻ sẽ từ chối ăn tất cả các loại thực phẩm vì trong mắt trẻ loại thức ăn mà trẻ thích chứa một thứ gì đó mà trẻ không muốn. Bày các loại rau củ lên trên bàn ăn trong tầm với của trẻ nhiều lần và bố mẹ ăn làm mẫu cho trẻ, đây là những cách thức đáng tin cậy nhất để khuyến khích trẻ ăn rau.